donderdag 25 januari 2024

het huis dat jou omhult

gelukkig liggen hier de klinkers scheef

zodat de knikker liggen blijft

in een oud geworden regenplas


de plotse zon laat jou het zeilschip zien

dat drijven wil, misschien,

maar jij vermoedt een wormgat in de romp


het meisje met de blinde ogen

merkt niet dat jij haar vingers

op hun dikte weegt

omdat een stomp, op maat gemaakt,

'het zeegat uit' betekent


een wolk verwoest het beeld

je pakt de knikker op, verveeld,

en hoort het klappen van de deur

je voelt het zuigen van de gang

je ruikt de generaties van het huis

dat jou, weer huilend nu, omhult


© ton de gruijter




maandag 8 januari 2024

uit de actueel blijvende bundel 'stadsparabelen', de vredeskrijger

 



we horen het van generaals, analisten en politici.

wie vrede wil moet bereid zijn krijg te leveren.

zo stond het al beschreven:


de vredeskrijger


die avond werd net op de grens van de nacht

en vlak voor het sluiten van bruggen en poort

door hen die toen werkten als wacht

een stem uit het duister gehoord


een vreemde,

nooit eerder gezien,

vertelde te reizen,

'een bed' was zijn vraag,

'een brood in de ochtend misschien'

(voor n volgende stad was zijn voetgang te traag)


zij lieten hem in,

gaven vlees op een bord

en wijn in een kruik,

maar zij vroegen hem toen

waarom hij met staal was omgord

als hij hen geen kwaad wilde doen


hij sprak hen van vrede,

hoe kwetsbaar zij was,

van wreedheid,

begaan verderop in het land,

van levens,

gebroken als glas,

van steden als deze,

de huizen in brand


zo draag ik een zwaard,

lans en dolk

een schild en een helm,

steeds gekleed voor de slag

zo hoed ik het vlees van mijn volk,

want niemand heeft weet van een volgende dag

uw vrede, zij faalt

wanneer zij de blikken niet scherpt

wanneer zij de spieren niet staalt

voor als er zon dag zwarte schaduwen werpt


nadat hij vertrok stak de smid een woest vuur

en ieder kreeg helm, schild en zwaard

en nooit was er ooit nog een lichthartig uur

want ijzer en vree waren anders van aard



© ton de gruijter 

zondag 31 december 2023

uit de actueel blijvende bundel 'stadsparabelen', een jaarwisseling

 



ik hoop dat het komend jaar u brengt wat voor u belangrijk is.

laten we lering trekken uit het verslag uit 'stadsparabelen';


de jaarzegger


zo stond men bijeen op het plein,

de kleding gewassen,

gezichten geboend,

en rijkelijk vloeide de wijn

men gaf elkaar handen

en soms werd gezoend


de jaarzegger werd weer verwacht

in het midst van de nacht


toen luidde de koperen bel van de houten kapel


de jaarzegger sprak, en de tijd was gekomen

voor t noemen van dromen

zijn tas, vol verleiding, bevrijding,

of wat men ook zocht,

gleed net zo vlot leeg als de roemers met vocht

(wat kon men verliezen met zo veel te kiezen?)


de jaarzegger kwam en de jaarzegger ging


en langzaam verdween wat men zou, moest of wou

zoals steeds voorheen bij een tijdswisseling


© ton de gruijter 

dinsdag 21 november 2023

uit de actueel blijvende bundel 'stadsparabelen', een verkiezingsverslag


nog even en de verkiezingen voor de tweede kamer zijn een feit.
wat we de afgelopen weken zagen werd al beschreven in 'stadsparabelen'.
alleen het woord 'raad' is inwisselbaar voor 'tweede kamer'.


een stem voor de raad


het eind kwam in zicht van de raadsperiode,

onwennig vertoonden de leden

zich buiten op straat

zij streefden naar macht in de komende raad

en zochten de gunsten van mensen en goden


voor 't oog van de burgers betraden zij kerken

en lachten naar moeders en kusten een kind,

trotseerden zij regen en wind

en veinsden bezieling voor nuttige werken

ze leken begaan met de stand van het land

en reikten (wanneer 't volk maar keek)

een armlastige d' hand


zo toonden zij wat zij niet waren

maar leken zij 't wel,

zo kreeg elk een gehoor,

zo gaven zij elk hun beloftes weer door

en wierven zij steun voor de volgende jaren


en daags na hun kunsten vertrokken zij weer,

naar het huis van de orde


de stem van het volk zou door 'jee' of een 'nee'

(geroepen op 't plein en geteld door de klerk)

bepalen wiens dag op de straat

het beste beviel en wie wel of niet mee

mocht besturen

en raadslid zou blijven of worden


© ton de gruijter









 

maandag 23 augustus 2021

mijmerplein

mijmerplein


zo’n pleintje ligt ineens door groen omarmd

alsof de straten hier bewust wat ruimte lieten

voor een mijmering;


dat door de muren van het oude huis

een vreemd gezin gehuisvest wordt, verwarmd

en dat hier, juist hier

in de grond

het lichaam ligt

bijvoorbeeld van een jong gestorven luitenant,

- zo kwetsbaar ondanks helm en knopen en een sabel in de hand -

die nooit heeft hoeven hopen

op een dans met toen nog niet geboren meisjes


zo’n pleintje fluister zacht

‘jij bent al niemands zoon’

er vloeit iets kouds door je herinnering

de tand des tijds bijt als een hond je jaspand stuk


© ton de gruijter

dinsdag 13 juli 2021

boekenlegger

Omdat Nieuwegein 50 jaar bestaat mocht ik voor de bibliotheek een boekenlegger ontwerpen, tekst en beeld.